In de sneltreinwereld van de Formule 1, waar elke bocht een potentieel drama herbergt en elke straf een kampioenschap kan doen wankelen, klinkt de stem van Jacques Villeneuve luider dan ooit. De Canadees, zelf wereldkampioen in 1997, heeft zich niet ingehouden in zijn recente kritiek op de FIA, de sportbond die de straffen uitdeelt alsof het een oneerlijk kaartspel is. Villeneuve richt zijn pijlen op wat hij ziet als een duidelijk nadeel voor Max Verstappen, de drievoudige kampioen uit Nederland die dit seizoen vecht voor elke centimeter asfalt. “Als Max dezelfde fout maakt als anderen, krijgt hij een zwaardere straf,” zei hij onomwonden in een interview met RacingNews365. Het is een opmerking die inslaat als een pitstop-mislukking: hard, onverwacht en met nasleep.

Laten we even terugspoelen naar de Spaanse Grand Prix, een weekend dat nog steeds nazindert in de paddock. Het was een race vol vuurwerk, met een late safety car die de spanning opdreef tot het kookpunt. George Russell, de Mercedes-piloot met de grijns van een winnaar, forceerde Verstappen wide in bocht 1 na de herstart. Red Bull smeekte via de radio: “Laat hem voorbij, Max, anders riskeer je een penalty.” Maar Verstappen, de vechter in hart en nieren, wilde niet toegeven. In bocht 5 botsten ze, een botsing die de FIA-stewards niet over het hoofd zagen. Tien seconden tijdstraf voor Verstappen, plus drie punten op zijn superlicentie – nu staat hij op elf, slechts één punt verwijderd van een racedverbod. Russell? Die reed vrolijk door zonder een schrammetje op zijn dossier. Villeneuve, nooit te beroerd voor een ferme mening, noemde dit een flagrante fout van de stewards. “Russell verdiende een straf voor die move in bocht 1. Hij raakte Max’ achterwiel en duwde hem van de baan. Volgens de regels is dat forceren van een botsing. Waarom kreeg hij niks?” Het is een vraag die blijft hangen, als uitlaatgassen in de pitlane.

Deze Spaanse sof is geen geïsoleerd incident, benadrukt Villeneuve. Kijk naar Miami, een paar weken eerder. In de sprint race crashte Verstappen in de pits met Kimi Antonelli, wat hem een sportieve straf opleverde en hem naar de laatste plaats katapulteerde. Weer geen extra punten, maar wel een klap voor de puntenjacht. En dan de bredere trend: Villeneuve vergelijkt het met de roemruchte rivaliteit tussen Lewis Hamilton en Nico Rosberg bij Mercedes. “Als Nico dezelfde move maakte, kreeg hij een penalty. De volgende race deed Lewis hetzelfde, en niks. Er is een lichte onevenwicht, en dat is menselijk. Maar Piastri zit nu aan de goede kant van die balans.” Oscar Piastri, de Australiër van McLaren, is volgens de Canadees de ‘golden child’ van de stewards – geliefd, drukbestendig en met een mentor als Mark Webber die hem door de stormen loodst. Piastri’s derde opeenvolgende zege in Miami kwam niet uit het niets; het was een mix van talent en, volgens Villeneuve, een tikje gunst van bovenaf.

Wat betekent dit voor Verstappen? Simpel: een nadeel dat bijt. Dit seizoen 2025 is de titelstrijd een slangenkuil. McLaren domineert met Piastri en Lando Norris die om de beurt toeslaan, terwijl Red Bull worstelt met een auto die niet meer de koningsklasse is. Verstappen, met zijn 137 punten na Spanje, verloor in Barcelona cruciale seconden en eindigde tiende – een ramp voor een coureur die op het limiet moet rijden om te concurreren. “Hij weet dat hij niet de beste auto heeft, dus hij moet aan de limiet of eroverheen. Dat leidt tot fouten, en dat maakt zijn titelgevecht veel harder,” aldus Villeneuve. De Nederlander zelf heeft al geklaagd over de inconsistentie van de FIA, en Villeneuve’s woorden voeden dat vuur. Op sociale media gonst het van de discussies: fans van Verstappen roepen ‘bias!’, terwijl critici wijzen op zijn agressieve stijl. Maar Villeneuve, met zijn eigen geschiedenis van harde gevechten op de baan, ziet het als een patroon. “Piastri wordt niet zo makkelijk gestraft als Max. Dat is een groot voordeel in de kampioenschapsstrijd.”

Breder gezien raakt dit aan de kern van de Formule 1: is de sport fair, of een spel van perceptie? De FIA heeft de laatste jaren geprobeerd straffen consistenter te maken, met meer punten en tijdstraffen, maar Villeneuve’s aanklacht – gesteund door recente posts op platforms als Facebook waar hij de bond beschuldigt van ‘manipulatie’ van het kampioenschap door Verstappen zwaarder te straffen – werpt een schaduw. Denk aan de Dutch GP in september, waar Carlos Sainz een ’embarrassing’ penalty kreeg voor een minimale touch, terwijl anderen ermee wegkwamen. Villeneuve noemde dat een farce, en het voedt de theorie dat Verstappen, als viervoudig kampioen en publiekslieveling met een randje, een doelwit is.

Toch is er hoop voor de Limburger. Met nog zes races te gaan, waaronder de hectische triple header in Azië, kan Verstappen terugslaan. Zijn drive in Singapore, waar hij pole pakte ondanks de chaos, toont dat vuur. Villeneuve, die Verstappen ooit ‘niet eens feisty’ noemde in een dipmoment, ziet nu een comeback. “Iets is veranderd bij Max, maar hij is terug.” De vraag is: zal de FIA dat toegeven, of blijft het nadeel knagen? In een sport waar milliseconden koningen maken, kan een oneerlijke weegschaal het hele paleis doen instorten.

Villeneuve’s woorden zijn een wake-up call voor de FIA. Als de bond wil dat de sport geloofwaardig blijft, moet ze luisteren. Want in de ogen van een kampioen als hij, is dit geen kleinigheid – het is een scheur in de as van de koningsklasse. Verstappen vecht niet alleen tegen Piastri en Norris, maar tegen een systeem dat hem, volgens Villeneuve, met één hand op de rug bindt. De fans kijken toe, de motoren brullen, en de straffen vallen. Wie weet wat de volgende bocht brengt?